savaş vadisi ne demek?

Savaş Vadisi (özgün ismiyle: Hacksaw Ridge), İkinci Dünya Savaşı'nda ateşli silah ya da savaş aleti taşımayı reddeden barış yanlısı Amerikalı savaş doktoru Desmond Doss hakkındaki, 2016 Amerikan yapımı biyografik savaş filmi.

Filmin yönetmenliğini Mel Gibson yaparken, senaryosunu, Doss hakkındaki önceki bir belgeselden uyarlayarak Andrew Knight ve Robert Schenkkan yazdı. Filmin oyuncu kadrosunda Andrew Garfield, Sam Worthington, Teresa Palmer, Hugo Weaving, Rachel Griffiths ve Vince Vaughn yer almaktadır. Film 4 Kasım 2016'da ABD'de gösterime girdi ve genellikle olumlu yorumlar aldı. Amerikan Film Enstitüsü tarafından 2016'nın en iyi 10 filminden biri olarak seçilen film,¹ 74. Altın Küre Ödülleri'nde 3 adaylık elde etti fakat hiçbirini kazanamadı.² Ayrıca 70. BAFTA Ödülleri'nde 5 adaylık elde etti.³

Konu

Lynchburg, Virginia'da Büyük Buhran dönemimde büyümüş olan Desmond Doss, bir gün bir adamın hayatını kurtarır ve onu arabayla hastaneye götürür. Hastanede hemşire Dorothy Schutte'den etkilenir. Kısa sürede aşık olurlar ve buluşmaya başlarlar. Doss onun işinden tıp hakkında bir şeyler öğrenmeye başlar.

Kardeşi dahil kasaba halkındaki çoğu insan gibi İkinci Dünya Savaşı'nda savaşmak için kaydolur. Doss vicdani retçi inançlarından dolayı tıp doktoru olarak hizmet vermeyi hedeflemektedir. Güney Carolina'daki Fort Jackson kurumunda eğitim almak için ayrılmadan önce Dorothy'den evliliğe el uzatmasını ister ve Dorothy kabul eder.

Doss, Çavuş Howell'in komutasında bulunur ve fiziksel olarak üstün olduğu halde, tüfeğini eline almayı reddettiği için dışlanmaya başlar. Bir gece askerler tarafından dövülmesine rağmen saldırganlarının kimliklerini açıklamayı reddeder ve eğitimine devam eder.

Doss, Dorothy ile evlenmeyi niyet etmektedir, ancak ateşli silah taşımayı reddettiği için itaatsizlik nedeniyle tutuklanır. Dorothy hapishanede Doss'u ziyaret eder ve onu suçlu olduğunu söylemesi için ikna etmeyi dener. Fakat Doss inancından ödün vermez. Mahkemede, Doss suçsuz olduğunu savunur ve hükümlü olmadan önce babası eski komutanından gelen bir mektupla içeri girerek oğlunun silah taşımama reddinin ABD anayasası tarafından korunduğunu belirtir. Doss'un suçlamaları düşürülür ve erkenden Dorothy ile evlenir.

Doss birimi 77. Piyade Bölümüne atanır ve Okinawa Savaşı'na katılmak için Pasifik operasyonuna gönderilir. Okinawa'da Doss'un birimine, orada konuşlandırılmış Japon kuvvetlerini almak için "Hacksaw Sırtı" lakaplı Maeda Tabakasındaki uçurum yüzüne tırmanmakla görevli olan 96 Piyade Bölümü'nü rahatlatacakları bildirilir. ABD ordusu bombardıman ile savunmayı kırmada pek başarılı olamaz ve sırttan üç defa itilir ve her durumda ağır kayıplar verir. Doss, ağır sakatlığı olanlar dahil birkaç askerin hayatını kurtarmayı başarır. Amerikalılar açık havada gecelemektedir ve Doss geceyi kendisini korkak ilan eden Smitty ile bir siperde geçirir. Doss, Smitty'ye annesini bir silahla tehdit eden sarhoş babasını neredeyse vurduğunu ve ateşli silah tutmaktan kaçındığını söyler. Smitty cesaretinden şüphe ettiği için Doss'tan özür diler.

Ertesi sabah, Japonlar büyük bir karşı saldırı başlatır. Smitty ölür ve Howell dahil Doss'un birkaç arkadaşı yaralanır. Cesareti kırılan Doss ölmekte olan askerlerin çığlıklarını duyar ve oradan uzaklaşmak yerine katliamın içine girmeye karar verir. Bütün gün yaralı askerleri uçurumun kenarına götürerek halatla aşağıya indirir. Gün bittikten sonra Doss, Howell'ı kurtarır ve ikisi de Hacksaw'dan düşman ateşi altında kaçar.

Ertesi günkü savaşta savaşı kazanmaya başlarlar. Sahte olarak teslim olan bir Japon grubunun düzenlediği bir tuzak sırasında Doss, düşman el bombalarını çıplak elleriyle uzağa atarak Glover'ı ve diğerlerini kurtarmayı başarır. Doss bir el bombası patlamasıyla yaralanır, ancak savaş kazanılır.

Oyuncu kadrosu

Andrew Garfield, Desmond T. Doss
Vince Vaughn, Çavuş Howell
Sam Worthington, Yüzbaşı Glover
Luke Bracey, Smitty Riker
Hugo Weaving, Tom Doss
Ryan Corr, Teğmen Manville
Teresa Palmer, Dorothy Schutte
Rachel Griffiths, Bertha Doss

Yapım

Gelişim

Film 14 yıl boyunca yapım aşamasında kaldı.

Audie Murphy ve Hal B. Wallis dahil çok sayıda yapımcı Doss'un hayatını filme almayı denedi.⁴

2001'de senarist ve yapımcı Gregory Crosby (Bing Crosby'nin torunu) bir geliştirim senaryosu yazdı ve Yedinci Gün Adventist Kilisesi'nden Stan Jensen'ın çabaları sayesinde tasarıyı yapımcı David Permut'a getirdi.

2004'te yönetmen Terry Benedict, Doss hakkında bir belgesel yapmak için hakları elde etti. Ancak, yapımcı Bill Mechanic'in hakları elde edip David Permut'u ile birlikte yapımı geliştiren Walden Media'ya satmasından sonra 2006'da Doss öldü.⁵ Walden Media filmin savaş sürümünün PG-13 olmasında ısrar etti. Sonrasında Bill Mechanic, hakları geri alabilmek için yıllar harcadı.⁶

Hakları elde ettikten sonra Mechanic, Mel Gibson ile temas kurdu.⁷

Yaklaşık 10 yıl sonra, Gibson, Kasım 2014'te filmi yönetmeye karar verdi. Aynı ay Andrew Garfield'ın Doss rolünü oynaması onaylandı.⁸

Ekip 40 milyon dolarlık bütçeyle, yine de birçok zorlukla karşı karşıya kaldı. Savaş Vadisi, hem ABD'de hem de Avustralya'da bulunan firmalar ve önemli oyuncularla bir uluslararası ortak yapım haline geldi. Avustralya vergi indirimleri masadan çekildiğinde, hükûmetin para yardımını almak için filmi Avustralya yapımı olarak da nitelemek zorunda kalındı.⁹

IM Global, 9 Şubat 2015'te filmi maliyetlendirmek için bir anlaşma imzaladı ve filmi uluslararası pazara sattı.¹⁰ Aynı gün, Lionsgate filmin Kuzey Amerika dağıtım haklarını satın aldı.¹¹

Temel çekimler

Temel çekimler 29 Eylül 2015'te başladı¹² ve 59 gün boyunca¹³ tamamen Avustralya'da çekilerek Aralık'ta bitti.¹⁴ Yapımcıların ülkede yer araması yapmasından sonra, film Sidney'de ki Fox Studios'da uyarlandı.¹⁵ Çekimler çoğunlukla Yeni Güney Galler ve Sidney'in çevresinde yapıldı.¹⁶ Bringelly'deki çekimler için arazinin 500 hektarı temizlendi ve 80 tane ağaç kesildi. Bu bazı çevrecilerin öfkesini uyandırdı. Bununla birlikte, yapımcılar, çekimleri durdurduktan sonra arazinin bir bölümünü yeniden ağaçlandırmak ve iyileştirmek için koşullar uygulandıktan sonra, bu tür görevleri yerine getirmek için onay aldılar.¹⁷

Filmde üç cip, iki kamyon ve bir tank yer aldı. Buldozer ve kazıcılar, Sidney yakınlarındaki bir mandıra otlağını, Okinawa savaş alanını yeniden oluşturmak için dönüştürmede kullanıldı. Gibson, bilgisayar efektlerine güvenmek istemedi. Görsel efektler sadece kanlı sahnelerde kullanıldı. Savaş sahnelerini çekerken, Gibson geçmiş savaş filmi deneyimlerini birleştirdi ve oyunculara sık sık ne için savaştıklarını bağırarak hatırlatıyordu.

Tarihsel doğruluk

Savaştan sonra Doss, hayatının, savaş zamanı deneyimlerinin ve Yedinci Gün Adventist inançlarının yanlış veya sansasyonel bir şekilde tasvir edilip edilmeyeceği konusunda temkinli olduğu için eylemlerinin kitap ve film versiyonlarına yönelik birçok talebi geri çevirdi. Doss'un tek çocuğu Desmond Doss Jr: "Reddetmesinin nedeni, hiçbirinin onun tek şartına uymamasıydı: doğru olması. Ve ben bu filmde hikayenin ana hatlarına bağlı kalmadaki doğruluk düzeyini dikkate değer buluyorum."¹⁸ Yapımcı David Permut, Doss çok dindar olduğu için film yapımcılarının hikayenin bütünlüğünü korumaya büyük özen gösterdiklerini belirtti.

Ancak film yapımcıları, özellikle babasının Birinci Dünya Savaşı gazisi olması, Doss'un alkolik babasının elinden aldığı silah olayı ve ilk evliliğinin koşulları gibi bazı ayrıntıları değiştirdi.¹⁹²⁰ Luke Bracey tarafından canlandırılan Smitty karakteri, Doss'a eziyet eden çeşitli askerlerin bir karışımıdır.²¹ Hikayedeki diğer değişiklikler filmin sonlarına doğru, Doss sedyeye konulduğunda gerçekleşir. Gerçek hayatta Doss'un sedyedeki yerini başka bir yaralı almıştır. Askeri tedavi ettikten sonra bir keskin nişancı ateşi Doss'un kolunu kırmış ve beş saat yalnız kaldıktan sonra 300 yarda (270 m)²² sürünerek güvenli bir yere ulaşmıştır.²³ Gibson seyircinin bu sahneyi inandırıcı bulmayacağını düşündüğü için bunu filmden çıkarmıştır.²⁴ Filmde ayrıca Doss'un Guam Muharebesi ve Leyte Muharebesi'ndeki (Doss her iki muharebede de olağanüstü cesareti nedeniyle Bronz Yıldız Madalyası ile ödüllendirilmiştir) önceki muharebe hizmeti de atlanmış²⁵ ve Doss'un Okinawa'daki eylemlerinin birkaç günlük bir süre içinde gerçekleştiği izlenimi bırakılmıştır, ancak Onur Madalyası atıfları yaklaşık üç haftalık (29 Nisan - 21 Mayıs) bir süreyi kapsamaktadır.²⁶²⁷ Information is Beautiful adlı görsel blog, filmin gerçek hayattaki olaylarla karşılaştırıldığında %52,7 oranında doğru olduğunu belirtmiş ve özetle "hepsi filmin zaman diliminde olmasa da savaşla ilgili ana olayların çoğu gerçekleşmiştir... ayrıca savaş öncesi olayların çoğu ya uydurulmuş ya da çarpıtılmıştır."²⁸ demiştir.

Yayın

Savaş Vadisi dünya galasını 4 Eylül 2016'da²⁹ 73. Venedik Uluslararası Film Festivali'nde yaptı.³⁰ Film 3 Kasım 2016'da Avustralya'da, 4 Kasım 2016'da ABD'de gösterime girdi.

Başarıları

Eleştirel görüşler

Savaş Vadisi eleştirel anlamda iyi bir sonuç çıkardı. Rotten Tomatoes'da 222 yorumdan %86'lık bir yüzde elde etti ve 10 üzerinden 7.2 puan aldı.³¹ Metacritic'te 47 eleştirmenin yorumundan 71 puan elde etti.

Önemli ödülleri ve adaylıkları

<table> <thead> <tr class="header"> <th>Tören</th> <th>Ödül</th> <th>Alıcı</th> <th>Durum</th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td rowspan="6"><a href="89._Akademi_Ödülleri" title="wikilink">89. Akademi Ödülleri</a></td> <td><a href="En_İyi_Film_Akademi_Ödülü" title="wikilink">En İyi Film</a></td> <td>Bill Mechanic ve David Permut</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="En_İyi_Yönetmen_Akademi_Ödülü" title="wikilink">En İyi Yönetmen</a></td> <td><a href="Mel_Gibson" title="wikilink">Mel Gibson</a></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="En_İyi_Erkek_Oyuncu_Akademi_Ödülü" title="wikilink">En İyi Erkek Oyuncu</a></td> <td><a href="Andrew_Garfield" title="wikilink">Andrew Garfield</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="En_İyi_Ses_Kurgusu_Akademi_Ödülü" title="wikilink">En İyi Ses Kurgusu</a></td> <td>Robert Mackenzie ve Andy Wright</td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="En_İyi_Ses_Miksajı_Akademi_Ödülü" title="wikilink">En İyi Ses Miksajı</a></td> <td>Kevin O'Connell, Andy Wright, Robert Mackenzie ve Peter Grace</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="En_İyi_Film_Kurgusu_Akademi_Ödülü" title="wikilink">En İyi Film Kurgusu</a></td> <td>John Gilbert</td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td rowspan="3"><a href="74._Altın_Küre_Ödülleri" title="wikilink">74. Altın Küre Ödülleri</a></td> <td colspan="2"><a href="En_İyi_Sinema_Filmi_Altın_Küre_Ödülü_-_Drama" title="wikilink">En İyi Film - Drama</a></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="En_İyi_Müzik_Altın_Küre_Ödülü" title="wikilink">En İyi Erkek Oyuncu - Drama</a></td> <td>Andrew Garfield</td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="En_İyi_Yönetmen_Altın_Küre_Ödülü" title="wikilink">En İyi Yönetmen</a></td> <td>Mel Gibson</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td rowspan="5"><a href="70._BAFTA_Ödülleri" title="wikilink">70. BAFTA Ödülleri</a></td> <td><a href="BAFTA_En_İyi_Erkek_Oyuncu_Ödülü" title="wikilink">En İyi Erkek Oyuncu</a></td> <td>Andrew Garfield</td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="BAFTA_En_İyi_Uyarlama_Senaryo_Ödülü" title="wikilink">En İyi Uyarlama Senaryo</a></td> <td>Robert Schenkkan, Andrew Knight</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="BAFTA_En_İyi_Ses_Ödülü" title="wikilink">En İyi Ses</a></td> <td>Peter Grace, Robert Mackenzie, Kevin O’Connell ve Andy Wright</td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="BAFTA_En_İyi_Saç_ve_Makyaj_Ödülü" title="wikilink">En İyi Saç ve Makyaj</a></td> <td>Shane Thomas</td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><a href="BAFTA_En_İyi_Kurgu_Ödülü" title="wikilink">En İyi Kurgu</a></td> <td>John Gilbert</td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><a href="Amerikan_Film_Enstitüsü" title="wikilink">Amerikan Film Enstitüsü</a></td> <td colspan="2">Yılın En İyi 10 Filmi</td> <td></td> </tr> </tbody> </table>